Zdrowe oczy jest jednym z najważniejszych elementów codziennego funkcjonowania. Wybór odpowiedniego specjalisty, do którego powinniśmy się udać, może jednak budzić pewne wątpliwości. Okuliści i optometryści to dwie grupy specjalistów, którzy zajmują się zdrowiem oczu, ale ich kompetencje i zakres działania różnią się znacząco. Kiedy powinniśmy udać się do okulisty, a kiedy do optometrysty?

Kim jest okulista?

Okulista (znany również jako lekarz okulista lub oftalmolog) to lekarz medycyny, który ukończył specjalizację w dziedzinie okulistyki. Oznacza to, że poza standardowym wykształceniem lekarskim, przeszedł wieloletnią specjalistyczną praktykę związaną z diagnozowaniem, leczeniem oraz operacyjnym leczeniem chorób oczu. Okuliści zajmują się nie tylko podstawowymi badaniami wzroku, ale również leczeniem schorzeń i zaburzeń ocznych, takich jak zaćma, jaskra, zwyrodnienie plamki żółtej, czy infekcje oka.

Zakres kompetencji okulisty

Okulista posiada szerokie kompetencje medyczne, które umożliwiają mu diagnozowanie i leczenie zarówno prostych, jak i złożonych problemów zdrowotnych oczu. Do najważniejszych zadań okulisty należą:

• Diagnostyka chorób oczu – okulista może zdiagnozować i leczyć choroby, takie jak jaskra, zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej czy retinopatia cukrzycowa.
• Chirurgia oka – okulista jest jedynym specjalistą uprawnionym do wykonywania zabiegów chirurgicznych na oku, w tym operacji zaćmy, korekcji laserowej wzroku, a także zabiegów związanych z usuwaniem guzów lub leczeniem urazów oczu.
• Leczenie farmakologiczne – w wielu przypadkach okulista przepisuje leki, które są niezbędne w leczeniu chorób oczu, takich jak krople przeciwjaskrowe czy antybiotyki w infekcjach.
• Badania diagnostyczne – okulista może przeprowadzić szereg specjalistycznych badań diagnostycznych, takich jak tomografia optyczna OCT, angiografia fluoresceinowa, czy badania pola widzenia.

Ze względu na szeroki zakres kompetencji, okulista to specjalista, do którego powinniśmy się udać w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony oczu, takich jak ból, nagłe pogorszenie widzenia, zmiany na gałce ocznej, lub w sytuacjach, gdy mamy zdiagnozowane schorzenia wymagające stałej opieki.

Kim jest optometrysta?

Optometrysta to specjalista, który zajmuje się pomiarami wad wzroku oraz doborem korekcji optycznej w postaci okularów i soczewek kontaktowych. W Polsce zawód optometrysty nie wymaga ukończenia studiów medycznych, ale specjalistycznych studiów wyższych z zakresu optometrii. Optometrysta nie ma uprawnień do diagnozowania chorób oczu czy przeprowadzania zabiegów chirurgicznych, jednak jest doskonale przeszkolony w ocenie wad refrakcji, czyli takich problemów jak krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm, czy prezbiopia (starczowzroczność).

Zakres kompetencji optometrysty

Optometrysta specjalizuje się głównie w korekcji wad refrakcji, co oznacza, że jego rola koncentruje się na poprawie jakości widzenia poprzez odpowiedni dobór soczewek korekcyjnych. Do najważniejszych zadań optometrysty należą:

• Badanie refrakcji – optometrysta wykonuje badanie refrakcji, które pozwala na dokładne określenie wady wzroku. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne dopasowanie okularów lub soczewek kontaktowych.
• Dobór okularów i soczewek – po wykonaniu badania refrakcji, optometrysta może doradzić odpowiednią korekcję, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby pacjenta, jego styl życia, a także preferencje estetyczne.
• Kontrola użytkowania soczewek kontaktowych – optometrysta może monitorować stan oczu u osób noszących soczewki kontaktowe, doradzać w kwestii ich prawidłowego użytkowania oraz higieny.
• Korekcja wzroku – optometrysta może również zajmować się treningiem wzroku w przypadkach takich problemów jak zez, nadmierna akomodacja czy problemy z widzeniem obuocznym.

Optometrysta jest doskonałym wyborem dla osób, które potrzebują precyzyjnego pomiaru wady wzroku i zależy im na dopasowaniu odpowiedniej korekcji w postaci okularów lub soczewek kontaktowych. Warto jednak pamiętać, że w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów związanych ze zdrowiem oczu, konieczna jest konsultacja z okulistą.

Kiedy udać się do okulisty?

Wizyta u okulisty jest konieczna w sytuacjach, gdy podejrzewamy wystąpienie choroby oczu lub doświadczamy objawów, które mogą świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych. Należy udać się do okulisty, gdy:

• Doświadczamy nagłego pogorszenia widzenia.
• Odczuwamy ból oczu, pieczenie, swędzenie lub inne dolegliwości.
• Zauważamy zmiany w obrębie gałki ocznej, takie jak zaczerwienienie, obrzęk, czy zmiany w tęczówce.
• Mamy zdiagnozowaną chorobę oczu, taką jak jaskra, zaćma, retinopatia cukrzycowa, zwyrodnienie plamki żółtej.
• Planujemy zabieg chirurgiczny na oku, np. operację zaćmy czy korekcję laserową wzroku.
• Konieczne jest wykonanie specjalistycznych badań diagnostycznych, takich jak OCT, USG gałki ocznej, czy badanie pola widzenia.

Kiedy udać się do optometrysty?

Optometrysta jest odpowiednim wyborem w sytuacjach, gdy nie doświadczamy żadnych objawów chorobowych, ale potrzebujemy oceny jakości widzenia i korekcji wzroku. Do optometrysty warto udać się, gdy:

• Chcemy sprawdzić, czy nasza wada wzroku uległa zmianie i potrzebujemy nowych okularów.
• Zależy nam na dopasowaniu soczewek kontaktowych.
• Odczuwamy zmęczenie oczu podczas pracy przy komputerze i chcemy dowiedzieć się, czy konieczne są okulary korekcyjne do pracy biurowej.
• Mamy problemy z widzeniem obuocznym i chcemy skorzystać z terapii wzrokowej.

Podsumowanie

Wybór między okulistą a optometrystą zależy przede wszystkim od tego, czego potrzebujemy w danym momencie. Jeśli podejrzewamy jakiekolwiek problemy zdrowotne związane z oczami, doświadczamy objawów chorobowych lub potrzebujemy zabiegu chirurgicznego, powinniśmy bez wahania udać się do okulisty. Z kolei, jeśli zależy nam na precyzyjnym pomiarze wady wzroku oraz doborze okularów lub soczewek kontaktowych, optometrysta będzie najlepszym wyborem.